تعریف بیماری :
افتادگی پلک یا پتوز عارضه ای است که مشخصه آن شل شدن و افتادن پلک بالا است. این عارضه که در اصطلاح پزشکی «بلفاروپتوز» نیز گفته می شود، دارای گونه های متفاوتی است. برای مثال افتادگی یک پلک «پتوز یک طرفه» و افتادگی دو پلک «پتوز دوطرفه» نامیده می شود. چنانچه پوست اضافی و پف کرده در بخش فوقانی پلک بالا وجود داشته باشد، به آن عارضه درماتوکالاسیس (dermatochalasis) می گویند.
افتادگی پلک گاهی مادرزادی است و گاهی در طول عمر ایجاد می شود و اکتسابی است. پتوز ممکن است موقتی یا دائمی باشد. درمان متداول افتادگی پلک معمولاً جراحی است. این عمل بر روی عضله بالابرنده پلک (عضله مولر یا عضله لواتور/ آپونوروز) انجام می شود. پس نتیجه می گیریم:
1. یک یا هر دو چشم را درگیر کند.
2. وراثتی باشد.
3. در بدو تولد بروز کند.
4. در سنین بالاتر اتفاق بیفتد.
👈 علل بیماری :
از دلایل متداول افتادگی پلک میتوان به موارد زیر
اشاره کرد:
✅ ضعف ماهیچههای بالابرنده پلک
✅ آسیب به عصب کنترل کننده پلک
✅ شلی پوست پلک بالا
همچنین افتادگی پلک میتواند:
✅ به طور طبیعی با سالخوردگی حاصل شود.
✅ پیش از تولد رخ دهد.
✅ در اثر بیماری یا آسیب به وجود بیاید.
بیماریهایی که میتوانند منجر به افتادگی پلک شوند عبارتنداز:
✅ تومور در اطراف یا پشت چشم
✅ دیابت
✅ سندرم هورنر
✅ ضعف شدید عضلانی (میاستنی گراویس)
✅ سکته
✅ تورم در پلکها مثل گل مژه
👈 علائم بیماری :
شایع ترین علامت آشکار پتوز در کودکان، افتادگی پلک می باشد. در پتوز مادرزادی، اغلب عدم تقارن چین پلک فوقانی وجود دارد. کودکان مبتلا به پتوز ممکن است برای دیدن مجبور شوند گردن خود را به عقب خم کنند یا ابروها را به سمت بالا بکشند. این مانورهای سر و صورت نشان می دهند که کودک سعی می کند برای دیدن از هر دوچشم استفاده نماید. بعد از گذشت چند سال، این وضعیت های غیر طبیعی سر ممکن است منجر به اختلالات ظاهری سر و گردن شوند.
02
👈 روش جراحی :
روش درمان افتادگی پلک به علت بروز آن وابسته است. اگر افتادگی پلک جلوی دید شما را گرفته است، نیاز به اقدامات درمانی دارید. در این صورت پزشک به شما جراحی را پیشنهاد میکند. عینکهایی که پلک را بالا نگه میدارند نیز یکی از روشهای درمان افتادگی پلک هستند. البته این درمان برای زمانی مناسب است که افتادگی پلک گذرا باشد.
در طول جراحی افتادگی پلک، عضله لواتور (عضلات بالا برنده پلك) محکم شده و موجب بالا رفتن پلک و قرارگیری در جای مناسب میشود. علاوه براین میتوان از عمل “اسلینگ” که در آن از عضلات پیشانی برای بالا بردن پلک استفاده میشود نیز بهره برد.
در کودکانی که افتادگی پلک دارند، برای جلوگیری از تنبلی چشم جراحی افتادگی پلک انجام میشود.
اگر افتادگی پلک به دلیل بیماری دیگری بروز یابد، باید ابتدا آن بیماری درمان شود.
03
👈 مراقبت های بعداز عمل :
تورم پلک ها و مقداري کبودی پس از جراحی معمول است، اما معمولا به مدت 2 هفته باقی می ماند و می تواند با کمپرس سرد کاهش یابد. گاهي اوقات، پلك بي حس است كه در طی چند هفته حس آن به تدريج باز مي گردد. نتیجه نهایی عمل جراحی به ندرت تا زير 3 ماه دیده می شود.
تمام اعمال جراحي داراي خطراتي هستند. در عمل جراحی پتوز، شایع ترین آنها اصلاح كمتر از حد (شایعتر)و اصلاح بيش از حد هستند، که در 20٪ بیماران گزارش می شود. اصلاح بيش از حد، کمتر اتفاق مي افتد اما به دلیل افزایش خطر خشکی سطح چشم و ناتواني چشم در بسته شدن كامل هنگام خواب خطرناك تر باشد. بنابراين همه بیماراني كه تحت عمل جراحی پتوز قرار مي گيرند مي بايست طي 1-2 هفته پس از عمل جراحی،معاينه شده و مجددا چند هفته بعد ويزيت شوند.
